Innovatie is meer dan de leukste en wildste ideeën verzamelen

Home » Blog » Begin met een innovatiecyclus, én maak van innoveren een organisatiecompetentie!

Begin met een innovatiecyclus, én maak van innoveren een organisatie competentie!

Magda Filon

Innovatie is hot! We zijn het er allemaal over eens dat innoveren meer en meer een cruciale competentie is om te kunnen overleven als organisatie. Innovatie is meer dan de leukste en wildste ideeën verzamelen, innoveren gaat over de denkkracht van de organisatie gebruiken om morgen nog steeds waardevol te zijn. Veel organisaties trappen toch nog vaak in de valkuil om innovatie te zien als een verzameling losse activiteiten zonder veel structuur of discipline. Terwijl het inbedden van innovatie juist vraagt om een strak proces en randvoorwaarden. Onze tip is dan ook start met een innovatiecyclus, én maak van innoveren een echte organisatiecompetentie!

Waarom een innovatiecyclus?

Een innovatiecyclus met herkenbare fases en stappen helpt om innovatie de juiste kaders en richting te geven. Daarmee bouw je aan relevante thema’s en relevante innovaties, waarbij je de organisatie ruimte en vrijheid geeft om samen te bouwen aan een relevante toekomst. Tot halverwege de jaren ’90 werd innovatie vooral in een lineair proces, het zogenaamde stage-gatemodel, ingericht. Dit proces met vaste stappen die elkaar opvolgen, na een go/no-go van het management, werd vooral gemanaged binnen de muren van een organisatie. Vaak zelfs door enkel de R&D-afdeling en het liefst met een slotgracht eromheen. De noodzaak om als organisatie innoveren als kracht in te zetten, om continu te kunnen aanpassen op de grillen van de markt en waardevol te blijven, vraagt om een andere aanpak. Of het nu gaat om het verbeteren van de klantbeleving, het ontwikkelen van nieuwe producten en diensten, of het ontdekken van nieuwe verdienmodellen, het structureel bouwen aan een toekomstbestendige organisatie is per definitie geen lineair proces met een beginpunt en een eindpunt. Innoveren is een mindset van de organisatie, een manier van denken en werken, waar een cyclus veel beter past in huidige omstandigheden. Dat vereist een iteratieve innovatiecyclus met herkenbare fases.

De vijf fases van een succesvolle innovatiecyclus

Op basis van onze jarenlange ervaring en expertise heeft BRIL innovatie een succesvolle innovatieaanpak ontwikkeld en het innovatief vermogen bij veel verschillende type bedrijven uit verscheidene branches succesvol weten te vergroten. Deze aanpak gaat uit van een innovatiecyclus met vijf verschillende fases, een doorlopend proces om structureel te bouwen aan toegevoegde waarde. De innovatiecyclus is geen blauwdruk die je zomaar kunt kopiëren, het is een denkraam dat iedere organisatie voor zichzelf verder moet verfijnen om een bij jouw organisatie best passende en meest succesvolle aanpak te ontwikkelen.

1. Kaderen en focus bepalen

Bij innovatie en innoveren denken we vaak aan brainstormen en zoveel mogelijk ideeën verzamelen. Deels is dit natuurlijk waar, maar om tot echt relevante ideeën te komen is het cruciaal om medewerkers focus en kaders mee te geven. Daarmee voorkom je dat iedereen wild gaat schieten, dat mensen komen met zeer irrelevante ideeën of misschien zelfs dat het stil blijft en niemand zich geroepen voelt om met goede ideeën te komen. Sommige mensen hebben eens in de 10 jaar een goed idee, sommige mensen hebben iedere dag wel 10 ideeën. Het helpt om werknemers een richting mee te geven. Aan welke strategische thema’s kunnen ze bijdragen? En wat is dan het streven of de ambitie op deze thema’s? Een goed begin is het halve werk, dat geldt zeker ook voor het starten van de innovatiecyclus.

2. Ideeën verzamelen

De volgende fase en geen onbelangrijke fase is het verzamelen van relevante ideeën. Hier kom je er ook achter of de innovatie-uitdaging ook helder en concreet is geformuleerd. Is dit niet het geval, wees dan niet huiverig om weer even stap in de innovatiecyclus terug te zetten en de innovatie-uitdaging nog beter te formuleren. Of geef medewerkers denkrichtingen mee, zodat ze je met nog betere ideeën kunnen verrassen. Denk in deze fase er ook aan om mensen op weg te helpen met fysieke of digitale activiteiten om ideegeneratie op gang te brengen. En tot slot, de beste ideeën komen soms van buiten. Buiten het team, buiten de afdeling, maar ook van buiten de organisatie. Hoe daag je collega’s vanuit verschillende disciplines uit om mee te doen? Ook als het thema misschien niet direct in hun vakgebied ligt? En welke groepen buiten de organisatie kun je mee laten denken? Klanten? Samenwerkingspartners? Leveranciers?

3. Waarderen en prioriteren

Je hebt veel collega’s weten te enthousiasmeren en de organisatie is voortvarend aan de slag gegaan met de innovatie-uitdaging. Top! En nu? Of je nu 20 ideeën of 300 ideeën hebt opgehaald, je kunt niet met alle ideeën tegelijk aan de slag. Dat brengt je bij de volgende fase, het waarderen en prioriteren van de oogst. In deze fase is het belangrijk na te denken wat de rol van het management hier is en in hoeverre je de beoordeling van ideeën kunt overlaten aan de organisatie zelf. De eerste stap in deze fase is om gevoel te krijgen bij de verschillende ideeën die je hebt opgehaald. Zijn ze heel groots, of juist heel concreet? Welke ideeën moeten eigenlijk morgen direct worden opgepakt en welke moeten nog getest worden? Zijn er ideeën die meer intern gericht zijn of voegen ze juist heel veel waarde toe voor klanten? Onze tip is: maak een shortlist van die ideeën die experimenteerwaardig zijn en laat medewerkers stemmen op de beste ideeën.

4. Experimenteren

Uit de vorige fase is als het goed is gebleken met welke ideeën jouw organisatie de komende periode aan de slag gaat. Voor sommige organisaties zijn dit drie ideeën, andere organisaties kunnen er meer aan. Bepaal voor jouw organisatie wat behapbaar en werkbaar is. De kunst in deze fase is om ideeën uit te testen in kleine experimenten. Als organisaties zijn we gewend om in projecten te denken en te werken, dat is funest in deze fase van de innovatiecyclus. We weten namelijk nog niet of dit idee wel gaat werken, of klanten hierop zitten te wachten en of het daadwerkelijk wel oplevert wat we van tevoren dachten. Tijdens een experiment gaat een experimentteam in een korte tijd een aantal aannames testen, onder veilige omstandigheden en op een creatieve manier. Geen onderzoek, geen groots project en business case, maar direct in de praktijk klein testen. Om de experimenten zo interessant mogelijk vorm te geven en uit te voeren is het aan te raden om het team niet te groot te maken, maximaal 5 personen. Zorg voor een goede mix van collega’s en verschillende perspectieven binnen het experimentteam. En wees niet bang om het experiment tussentijds bij te stellen en nieuwe aannames te testen!

5. Leren en evalueren

En dan komt het moment van de waarheid. Hoe succesvol was dit experiment? Kloppen de aannames? Wat zijn we tegengekomen? Heb je de lessen gedurende het experiment goed vastgelegd? Hoe zetten we het vervolg in? Moeten we opnieuw experimenteren of verder experimenteren? Gaan we opschalen en maken we er nu een project van? Of kunnen we het toch beter laten schieten en ons op andere oplossingsrichtingen richten? Je voelt het waarschijnlijk al aan, de fase van leren en evalueren in de innovatiecyclus is zeer belangrijk. Toch is dit voor veel organisaties vaak geen vanzelfsprekende fase. Het is de fase om te reflecteren op wat wel en niet werkt, daarvan te leren en de organisatie naar een steeds hoger niveau te tillen. Het belangrijkste uitgangspunt is “elk experiment is succesvol, mits we ervan geleerd hebben”. Dat betekent dat we alleen kunnen falen als we niet leren van de dingen die we tegenkomen, we falen niet als er niet precies uitkomt wat we van tevoren dachten. Kijk eens even naar je eigen organisatie, is de innovatiecyclus een mindset die al wijdverbreid is binnen jouw organisatie?

Kortom, succesvolle en toekomstbestendige organisaties hebben een zelfregulerende innovatiecyclus nodig met veel succesvolle experimenten en een groot lerend vermogen. Richting, focus, en kaders zijn een belangrijk startpunt. Vergeet niet dat dit juist de motivatie, het enthousiasme, de betrokkenheid van collega’s enorm vergroot. Innovatie is leuk! Innovatie is nodig! Innovatie vergroot de professionaliteit van je organisatie!

Geïnspireerd geraakt? Wil je aan de slag met een innovatiecyclus in jouw organisatie? Of sta je te popelen om jouw idee tot een succesvol experiment om te toveren? BRIL innovatie helpt organisaties, teams en individuele professionals graag met een ware innovatiehartslag! Zowel in onze Innovatie programma, maar zeker ook met een workshop of training om de innovatievaardigheden van je team of collega’s te boosten.