'Innovatie als wapen'
Markten veranderen sneller dan organisaties vaak aankunnen. Tegen de tijd dat je heringericht bent loop je alweer achterop de volgende ingrijpende verandering. Hollen en stilstaan om op adem te komen zit er niet meer in. De nu nog onbekende startup is je concurrent van morgen. We moeten onze leiderschapsstijl opnieuw uitvinden.
Wie had 4 jaar geleden kunnen voorspellen dat Xiaomi – hét high-end smartphone merk in China – Apple en Samsung met rasse schreden aan het inhalen is? Om te overleven kan een organisatie niet zonder het wapen van innovatie. Sterker nog, gezien het tempo waarin markten veranderen is er geen andere optie meer dan te innoveren en in staat zijn ”snel te veranderen, zonder te overhaasten”; strategische wendbaarheid wordt belangrijker dan dominantie.
Veel bedrijven zijn nog vaak georganiseerd vanuit het oogpunt van controle en efficiency. Bouwen aan een blijvend concurrentievoordeel gaat niet langer over macht die iemand in een organisatie heeft, maar over sneller leren van fouten dan dat de concurrent doet. We moeten opschuiven naar een organisatiediagram dat aangeeft hoe we waarde gaan creëren. Blue Ocean Strategie en het Business Model Canvas zijn niet voor niets gemeengoed geworden onder managers en de strategische marketeers die de organisatie laten floreren.
Organisaties veranderen van functionele productiemachines in creatieve netwerkregisseurs
Eén van de belangrijkste oorzaken dat organisaties niet in staat zijn tot innoveren heeft te maken met de leiderschapsstijl en de management instrumenten. Zeker waar het grote ondernemingen betreft. De noodzaak voor coördinatie, schaal- en efficiencyvoordelen, en druk op winstgevendheid is immers immens. Ook zijn deze organisaties gebouwd op een set van structuren, regelen en processen die innovaties tegenhouden.
De taken en doelen die we medewerkers meegeven staan op gespannen voet met een multidisciplinair team dat binnen en buiten de organisatie moet opereren om wendbaar te zijn. De korte termijn overheerst. Korte termijn moet in balans worden gebracht met de lange termijn doelen. Dat vraagt om andere managementstijlen en vormen van leiderschap.
Vergeet daarom wat we de afgelopen decennia op de MBA-opleiding of in de praktijk hebben geleerd over de functionele school. We moeten leren experimenteren, begrijpen wat er nodig is om een wendbaar bedrijf neer te zetten en accepteren dat de deur open moet staan voor nieuwe samenwerkingsverbanden.
Leiderschap van morgen moet op vier fronten scoren:
- Persoonlijke uitdagingen. Ontwikkel een overtuigende visie. Geef richting, durf bestaand denkkaders ter discussie te stellen en het onbekende aan te gaan.
- Talent ontwikkelen. Zoek naar competenties die nodig zijn voor een wendbare organisatie. Bouw aan loyaliteit, vertrouwen en cohesie in teams, werk aan een lerende organisatie en innoverend vermogen.
- Groei doelstellingen. Stimuleer innovatie en genereer nieuwe waarde. Anticipeer op veranderende behoeften en eisen van klanten. Leer een strategie uitzetten en besluiten nemen op basis van incomplete informatie.
- Veranderopgave. Omarm technologie om waarde op andere manieren te creëren. Anticipeer op veranderende marktomstandigheden, pas jezelf aan op verschuivende verwachtingen van klanten en de opkomst van branchvreemde concurrenten. Herken deze patronen om tot nieuwe inzichten te komen. De nieuwste ontwikkelingen leren ons dat werken met en leren van experimenten een goede basis is om die transitie vorm te geven.
Oprichter, maar vooral klantfanaat @ BRIL innovatie.